Βερίκοκο, κάτι περισσότερο από ένα απλά γευστικό φρούτο;

 

Το βερίκοκο είναι σαρκώδες, σφαιρικό, με αυλακωτή κοιλιακή ραφή. Είναι ο καρπός της βερικοκιάς (επιστημονική ονομασία prunus armeniaca) της οικογένειας των ροδιδών.
Έχει πορτοκαλοκίτρινο χρώμα, είναι ιδιαίτερα σαρκώδες, χυμώδες με πλούσια γλυκιά γεύση και έχει οφέλη για την υγεία μας. Η ονομασία «βερίκοκο» προήλθε πιθανώς από το λατινικό praecocia που σημαίνει «πρώιμα», επειδή παρουσιάζει πρώιμη ωρίμανση. Από την ελληνική ονομασία προέρχεται η αραβική berkuk.
Στην παραδοσιακή ιατρική το βασικό φαρμακευτικό τμήμα του ήταν ο πυρήνας του. Θεωρείται πηγή ζωής και μακροζωίας ενώ το 1934, χαρακτηρίστηκε ισάξιο του συκωτιού όσον αφορά την αναδημιουργία της αιμοσφαιρίνης, από τον νομπελίστα G.S.Whipple.
Κυρίαρχες χώρες ανά τον κόσμο στην παραγωγή του είναι οι Η.Π.Α.(Καλιφόρνια), το Ιράν, η Κίνα, η Ισπανία, η Συρία και η Γαλλία.
Η Ελλάδα βρίσκεται στην 6η Θέση στην Ευρώπη με παραγωγή μεγαλύτερη από 40.000 τόνους το χρόνο.

 

Θρεπτική αξία
Είναι ιδιαίτερα πλούσιο σε βιταμίνη Α και περιέχει υδατάνθρακες, πηκτίνη, βιταμίνη C, βιταμίνη Β1, βιταμίνη Β2, β-καροτένιο, σίδηρο, ασβέστιο, κάλιο και σχεδόν όλα τα υπόλοιπα ιχνοστοιχεία και βιταμίνες και αποτελεί κύρια πηγή κυτταρινών. Δεν περιέχει καθόλου χοληστερίνη και νάτριο.

                                                         

                                                              Διατροφική αξία ανά 100γρ
ΘΕΡΜΙΔΕΣ 48 kcal
ΥΔΑΤΑΝΘΡΑΚΕΣ
11 g
– Σάκχαρα 2.4g

– Φυτικές ίνες 2.1g

ΛΙΠΟΣ
0.3 g
ΠΡΩΤΕΪΝΕΣ
1.4 g
Θειαμίνη(B1) 0.03 mg

Ριβοφλαβίνη(B2) 0.04 mg

Νιασίνη(B3) 0.6 mg

Βιταμίνη Α 96 mcg

Βιταμίνη B6 0.05 mg

Βιταμίνη Ε 0,89 mg

Βιταμίνη C 10 mg

Ασβέστιο 13 mg

Σίδηρος 0.39 mg

Μαγνήσιο 10 mg

Φώσφορος 23 mg

Ψευδάργυρος 0.20 mg

 

Υγεία και βερίκοκα
Τα βερίκοκα συγκαταλέγονται μεταξύ των φρούτων και λαχανικών που βοηθούν στην πρόληψη ορισμένων μορφών καρκίνου(κυρίως του πνεύμονα και πιθανώς του παγκρέατος) οι οποίοι σχετίζονται με το κάπνισμα και οι όγκοι τους αντιμετωπίζονται εξαιρετικά δύσκολα. Παρόλο που δεν έχουν μελετηθεί μεμονωμένα και οι φαρμακευτικές τους ιδιότητες δεν έχουν ανιχνευτεί πλήρως.
Αυτό συμβαίνει γιατί περιέχουν μεγάλες ποσότητες β-καροτένιου, μια μορφή βιταμίνης Α που στις εργαστηριακές δοκιμές εμφανίζει ισχυρή δράση ενάντια στον καρκίνο του πνεύμονα και του δέρματος.
Το β-καροτένιο βοηθά στην τόνωση του ανοσοποιητικού συστήματος, μέσω της αύξησης της δραστικότητας των προστατευτικών φυσικών φονικών κυττάρων, τα οποία αποτελούν ένα ξεχωριστό πληθυσμό λεμφοκυττάρων που έχουν την ικανότητα να επιτίθενται σε κύτταρα που έχουν προσβληθεί από ιούς.
Είναι το πιο διαδεδομένο καροτενοειδές σε τρόφιμα φυτικής προέλευσης. Τα σημαντικότερα από αυτά είναι φρούτα και λαχανικά με βαθύ κίτρινο ή πορτοκαλί χρώμα, όπως είναι τα βερίκοκα, το πεπόνι, η ντομάτα και τα καρότα.
Σύμφωνα με τα ερευνητικά δεδομένα όσοι τρώνε πολλά από τα παραπάνω φρούτα και λαχανικά παρουσιάζουν μικρότερα ποσοστά καρκίνου του πνεύμονα και του λάρυγγα.
Βασικός προστατευτικός παράγοντας είναι το β-καροτένιο, αν και υπάρχουν και άλλοι άγνωστοι ακόμη παράγοντες στα βερίκοκα και σε άλλες τροφές που συμβάλλουν θετικά.
Τα βερίκοκα αποτελούν τροφή ισχυρά προληπτική ενάντια στον καρκίνο και ιδανική για τους πρώην καπνιστές.
Τα βερίκοκα ενδείκνυνται στην αναιμία, κυρίως λόγω της υψηλής περιεκτικότητάς τους σε σίδηρο καθώς προάγουν την αιμοποίηση.
Επίσης, είναι πολύτιμα και σε αυτούς που παρακολουθούν διατροφή αδυνατίσματος, γιατί οι υδατάνθρακες, που περιέχουν, ικανοποιούν την αίσθηση του γλυκού, χωρίς να προσδίδουν πολλές θερμίδες.
Είναι πολύ εύπεπτα και θρεπτικά καθώς συνιστώνται για παιδιά που παρουσιάζουν καθυστερημένη ανάπτυξη αλλά και σε ασθενείς κατά την ανάρρωση.
Φρέσκα χρησιμοποιούνται για τη θεραπεία της διάρροιας(λόγω της στυπτικής τους δράσης), ενώ αποξηραμένα χρησιμεύουν για τη θεραπεία της δυσκοιλιότητας.

 

Αγορά-κατανάλωση-συντήρηση
Εποχή παραγωγής είναι κυρίως οι μήνες Μάιος και Ιούνιος. Επιλέγουμε βερίκοκα τα οποία δεν είναι γδαρμένα, παραμορφωμένα, μουχλιασμένα ή ζαρωμένα. Αγοράζουμε τέτοια ποσότητα που είναι εύκολο να καταναλώσουμε τις αμέσως επόμενες ημέρες.
Τα συντηρούμε για λίγες ημέρες(2-4) στο ψυγείο μας σε μια σακούλα τροφίμων ή σε ένα πλαστικό τάπερ.
Πριν τα καταναλώσουμε τα πλένουμε με άφθονο νερό.
Τα αποξηραμένα βερίκοκα είναι πλουσιότερα σε β-καροτένιο από ότι τα φρέσκα. Πρέπει να δίνουμε ιδιαίτερη προσοχή στο χρώμα τους και περισσότερο στα αποξηραμένα βερίκοκα γιατί πολύ συχνά θειαφίζονται για να πάρουν ανοιχτό πορτοκαλί χρώμα αντί του φυσικού τους που είναι καφέ πορτοκαλί.
Όσα δεν ψεκάζονται με θειάφι είναι γευστικότερα.
Το πλήρες ωριμασμένο βερίκοκο περιέχει μεγαλύτερα ποσοστά καροτενοειδών(200% παραπάνω)σε σχέση με τα άγουρα βερίκοκα.
Η πιο κοινή ποικιλία στην Ελλάδα είναι τα βερίκοκα Μπεμπέκου που είναι μεγάλα αλλά όχι τόσο αρωματικά και γλυκά.
Τα βερίκοκα καταναλώνονται συνήθως νωπά. Μπορούμε όμως να τα καταναλώσουμε και αποξηραμένα.
Μπορούμε να φτιάξουμε από αυτά μια σειρά τροφίμων όπως μαρμελάδα, γλυκό, κομπόστα, λικέρ, χυμό, ανάμεικτους χυμούς, αλλά και να τα χρησιμοποιήσουμε στη ζαχαροπλαστική.