Γιατί ζητάμε «έντονα» τα γλυκά;

Η επιθυμία για γλυκό σε κάποιους ανθρώπους(κυρίως στις γυναίκες) αποτελεί τη δεύτερη τους φύση. Δυστυχώς, η έντονη επιθυμία για γλυκό μπορεί να είναι εκτός ελέγχου αρκετές φορές.

Γιατί μας «τραβάει» το γλυκό;

Όταν είμαστε στεναχωρημένοι ή κουρασμένοι, τα επίπεδα γλυκόζης(σάκχαρο) στο αίμα μας είναι μειωμένα. Γεγονός που συνεπάγεται ότι τα επίπεδα της σεροτονίνης(ορμόνη, καλής διάθεσης) είναι επίσης μειωμένα στον εγκέφαλο.
Το σώμα μας αντιδρά εκδηλώνοντας έντονη επιθυμία για γλυκό. Από τη στιγμή που θα φάμε γλυκό, ο εγκέφαλος παράγει σεροτονίνη. Όμως, η έκκρισή της μειώνεται αρκετά γρήγορα, οπότε από τη στιγμή που νιώθουμε ακόμα στεναχωρημένοι ή κουρασμένοι, θα εξακολουθήσουμε να χρειαζόμαστε γλυκό.
Η έντονη επιθυμία για γλυκό μπορεί να αποδοθεί βέβαια στο έντονο stress ή την πολύ έντονη κόπωση. Όταν κοιμόμαστε πολύ λίγο ή πρακτικά καθόλου, ή ακόμα όταν δουλεύουμε παρά πολλές ώρες, είναι πολύ πιθανό να αναζητήσουμε μεγάλες ποσότητες ζάχαρης.
Μια άλλη περίπτωση γένεσης μεγάλης επιθυμίας για γλυκό είναι η εφαρμογή μιας εξαντλητικής δίαιτας. Εφαρμόζοντας μια δίαιτα αδυνατίσματος, χαμηλή σε θερμίδες και υδατάνθρακες, για αρκετά μεγάλο χρονικό διάστημα, είναι πιθανό το σώμα να αρχίσει να αντιστέκεται στην ινσουλίνη. Στην περίπτωση αυτή, το σώμα ζητά από τον εγκέφαλο την κατανάλωση γλυκών, ακόμα και αν η γλυκόζη στο αίμα είναι φυσιολογική.

Ευθύνονται τα γονίδια για την «στενή» μας σχέση με τα γλυκά;

Πολλοί ερευνητές αποδίδουν την αναζήτηση γλυκού, στην προδιάθεσή μας, βάσει γονιδιώματος, όσον αφορά τη διαχείριση των σακχάρων. Η έντονη και συνεχής αναζήτηση γλυκού πιθανόν να προκαλείται από γονιδιακή παραλλαγή, που μεταφράζει την πείνα σε έντονη επιθυμία για γλυκό. Ερευνητές στον Καναδά υποστηρίζουν ότι το γονίδιο που κωδικοποιεί την τρανσφεράση γλυκόζης τύπου II(GLUT-II), βοηθά τον εγκέφαλο να ρυθμίζει την πρόσληψη φαγητού.
Διεξήγαγαν μια έρευνα με δυο ομάδες ανθρώπων: μια που έφερε φυσιολογικό το γονίδιο(700 υγιή άτομα) και μια δεύτερη(100 υπέρβαροι, στα πρόθυρα σακχαρώδη διαβήτη, χωρίς φαρμακευτική αγωγή) με την παραλλαγή του. Στην πρώτη ομάδα ζητήθηκε να καταγράψει τον τρόπο που τρώει στη διάρκεια ενός μήνα, ενώ στη δεύτερη να κάνει το ίδιο για 3 ημέρες και μετά από 2 εβδομάδες για άλλες τρεις.
Οι ερευνητές ανακάλυψαν ότι, ανεξάρτητα από την υγεία και τη φυσική κατάσταση, τα άτομα με μετάλλαξη στο γονίδιο της τρανσφεράσης II της γλυκόζης, κατανάλωσαν σημαντικά περισσότερα γλυκά. Δεν εντοπίστηκαν διαφορές στην πρόσληψη λίπους και πρωτεΐνης, στις δύο ομάδες.

Πώς αντιμετωπίζουμε την έντονη επιθυμία μας για γλυκό;

Το μόνο σίγουρο είναι ότι θέτουμε σε κίνδυνο την υγεία μας αν καταναλώνουμε με έντονη επιθυμία, διάφορα γλυκά. Μια σωστή προσπάθεια μείωσης της κατανάλωσης γλυκών μπορεί να συμπεριλάβει διάφορες πρακτικές όπως:

• Κάνουμε μικρά γεύματα κάθε 3-4 ώρες. Με τον τρόπο αυτό το στομάχι δεν μένει άδειο για μεγάλο χρονικό διάστημα, οπότε αποφεύγουμε τη βουλιμική κατανάλωση γλυκών. Τα συχνά γεύματα πρέπει σε κάθε περίπτωση, όντως να είναι μικρά και ελαφρά, αλλιώς θα πάρουμε βάρος.
• Χαλαρώνουμε. Πρέπει να αποβάλουμε, όσο μπορούμε, το stress. Καλό είναι να αφιερώσουμε χρόνο στον εαυτό μας. Να κάνουμε γυμναστική, να παρακολουθήσουμε μια ταινία, να κάνουμε έναν περίπατο, να διαβάσουμε ένα βιβλίο. Το stress μπορεί να προκαλέσει αναζήτηση γλυκών ή υδατανθράκων.
• Ασκούμαστε. Η τακτική άσκηση μπορεί να μας ανακουφίσει από το stress. Δεν είναι απαραίτητο να πάμε γυμναστήριο, περπατάμε ή κάνουμε ελαφρύ τρέξιμο μόνοι μας, τουλάχιστον 4 φορές την εβδομάδα.
• Δεν παραλείπουμε γεύματα. Πολλοί άνθρωποι αποφεύγουν κάποια γεύματα μέσα στην ημέρα, ώστε να χάσουν πιο εύκολα βάρος. Στην πραγματικότητα, στερούνται σημαντικά φαγητό(και γλυκό), με μεγάλη πιθανότητα να υπερκαταναλώσουν φαγητό ή γλυκό κάποια στιγμή αργότερα. Πρόκειται δηλαδή για έναν ατελείωτο φαύλο κύκλο.

Η έντονη επιθυμία μας για γλυκό δεν είναι πάντα ένα καπρίτσιο. Συχνά συντρέχουν βιολογικοί λόγοι, ακόμα για την υπερκατανάλωση γλυκών ή υδατανθράκων. Επομένως, είναι μεγάλης σημασίας η ανάγκη να καθορίσουμε(πάντα με τη βοήθεια του διαιτολόγου μας) την αιτία της συνεχούς αναζήτησης γλυκών. Άλλωστε, το να προσδιορίσουμε και να προσεγγίσουμε σωστά το πρόβλημα είναι η μισή λύση.