Τα ΝΑΙ και τα ΟΧΙ στην Κοιλιοκάκη
Η κοιλιοκάκη ή αλλιώς δυσανεξία στη γλουτένη είναι μια διαταραχή του λεπτού εντέρου, η οποία προκαλείται από την κατανάλωση της πρωτεΐνης των δημητριακών, δηλαδή της γλουτένης. Ουσιαστικά, πρόκειται για ένα αυτοάνοσο νόσημα, κατά το οποίο το ανοσοποιητικό σύστημα του οργανισμού αντιδρά στην κατανάλωση γλουτένης και «επιτίθεται» στους ιστούς του. Η γλουτένη είναι μια ουσία που βρίσκεται στο σιτάρι, στη σίκαλη, στο κριθάρι και στη βρώμη.
Σε ανθρώπους με κοιλιοκάκη, η κατανάλωσή της προκαλεί καταστροφή του βλεννογόνου του εντέρου και με αυτό τον τρόπο δυσχεραίνεται η ολοκλήρωση της πέψης και η απορρόφηση των θρεπτικών συστατικών από τον οργανισμό. Μια διατροφή απαλλαγμένη από γλουτένη αποτελεί την ιδανική αντιμετώπιση της συγκεκριμένης χρόνιας ασθένειας.
Εκδηλώνεται με συμπτώματα όπως στομαχικές κράμπες, διάρροια και εντερικός μετεωρισμός. Συχνά συνοδεύεται με απώλεια βάρους στους ενήλικες, σημαντικά προβλήματα ανάπτυξης στα παιδιά, αναιμία και σε κάποιες περιπτώσεις με ασθένειες των οστών, δερματίτιδες, σακχαρώδη διαβήτη τύπου Ι και στειρότητα. Το πλέον καθοριστικό μέτρο για την πρόληψη της πάθησης είναι η σωστή διατροφή και η επιλογή τροφίμων που που δεν έχουν γλουτένη(στο εμπόριο κυκλοφορούν τρόφιμα με την ένδειξη «ελεύθερα από γλουτένη»). Με αυτό τον τρόπο αποκαθίσταται η φυσιολογική λειτουργία του βλεννογόνου του εντέρου ενώ παράλληλα επιτυγχάνεται μια φυσιολογική πρόσληψη θρεπτικών στοιχείων.
Θα αναφέρουμε έναν χρήσιμο οδηγό με τροφές που μπορεί να καταναλώνει και τις τροφές που καλό είναι να αποφεύγει κάποιος που υποφέρει από κοιλιοκάκη.
Τροφές που λέμε ΝΑΙ όταν πάσχουμε από Κοιλιοκάκη:
Φασόλια όπως: κόκκινα, garbanzo, pinto, μαυρομάτικα
Σπόροι όπως: Chia, κολοκύθα, ηλιέλαιο
Ξηροί καρποί όπως: καρύδια, μακαντάμια(είδος καρυδιού), φιστίκια
Βιολογικά ή ελευθέρας βοσκής κρέατα(όχι παναρισμένα, ή με κάποιο άλλο κουρκούτι ή μαριναρισμένα)
Ψάρια όπως: Σολομός, σαρδέλα, γαύρος, ρέγκα (όχι παναρισμένα ή με κάποιο άλλο κουρκούτι ή μαριναρισμένα)
Φρούτα και λαχανικά( προτιμώνται τα βιολογικής καλλιέργειας)
Μη παστεριωμένο γάλα και γιαούρτι από ζώα ελευθέρας βοσκής
Υγιείς πηγές λίπους, κυρίως ελαιόλαδο αλλά και μη παστεριωμένο βούτυρο από ζώα ελευθέρας βοσκής, λάδι καρύδας, ελιές, ελαιόλαδο και αβοκάντο.
Ποικιλίες αλεύρων, φιλικές προς τους ασθενείς με κοιλιοκάκη είναι:
- Αμάραντος
- Αραρούτι
- Φαγόπυρο
- Λινάρι
- Κεχρί
- Κινόα
- Ζαχαρόχορτο
- Ταπιόκα
Αφεψήματα που λέμε ΝΑΙ:
Νερό που φιλτράρεται χρησιμοποιώντας υψηλής ποιότητας σύστημα διήθησης και δεν είναι εμφιαλωμένο.
Καφές που παρασκευάζεται από φρέσκους, οργανικούς και ολόκληρους κόκκους καφέ, που είναι κατάλληλα αποξηραμένοι και ψημένοι, χωρίς προσθήκη ζάχαρης ή γάλακτος.
Οργανικό πράσινο τσάι
Χυμοί από φρέσκα λαχανικά και φρούτα. Οι χυμοί φρούτων πρέπει να καταναλώνονται με μέτρο, καθώς μπορεί να περιέχουν μεγάλες ποσότητες φρουκτόζης.
Τροφές που λέμε ΟΧΙ όταν πάσχουμε από Κοιλιοκάκη:
Γενικός κανόνας για όσους πάσχουν από κοιλιοκάκη είναι η αποφυγή των τροφών που περιέχουν γλουτένη. Τροφές που παρασκευάζονται ή περιέχουν τα ακόλουθα σιτηρά και άλευρα:
- Κριθάρι
- Αλεύρι από σκληρό σιτάρι
- Σίκαλη
- Αλεύρι Graham
- Τριτικάλε
- Άσπρο αλεύρι
- Αλεύρι από σιτάρι που φουσκώνει μόνο του
- Προϊόντα σιταριού, όπως φαρίνα, κορασάν(kamut), σιμιγδάλι, και πλιγούρι
- Κουσκούς
Δεν καταναλώνουμε επίσης καμία από τις ακόλουθες τροφές αν δεν φέρουν την ένδειξη «χωρίς γλουτένη» ή αν δεν έχουν παρασκευαστεί από υλικά που δεν περιέχουν γλουτένη:
Προϊόντα φούρνου όπως: κρουτόν, ψωμί, πίτες, κέικ, γλυκά, μπισκότα ή κράκερ, Ζυμαρικά ή Udon, νούντλ
Panko(Ιαπωνικά κρουτόν ψωμιού)
Επεξεργασμένα τρόφιμα όπως απομίμηση κρέατος ή θαλασσινών και σκευάσματα κρέατος σε κονσέρβα
Μείγματα καρυκευμένου ρυζιού και σνακ από τορτίγια ή πατάτα
Ζωμούς, σάλτσες(πχ σάλτσα σόγιας) και σάλτσες για σαλάτα(ντρέσιγκ)
Λαχανικά με σάλτσα
Σούπες και βάσεις σούπας
Αφεψήματα που λέμε ΟΧΙ:
Στιγμιαία ροφήματα όπως: καφές, τσάι από βότανα ή κακάο με κόκκους
Γάλα σε σκόνη
Σοκολάτα ή γάλα που περιέχει δημητριακά
Αφεψήματα από ρύζι ή σόγια που περιέχουν ένζυμα κριθαριού
Μπύρα και τζιτζιμπίρα
Ποτά με αρωματικά σιρόπια άγνωστης προέλευσης
Κόκκους δημητριακών ή ποτά βύνης
Προσέχουμε:
- Να διαβάζουμε πάντα τις ετικέτες στα τρόφιμα ώστε να είμαστε σίγουροι ότι δεν περιέχουν γλουτένη.
- Τα προϊόντα με την ένδειξη «χωρίς σιτάρι» δεν είναι το ίδιο με τα προϊόντα με την ένδειξη «χωρίς γλουτένη», καθώς μπορεί να περιέχουν συστατικά αποτελούμενα από σίκαλη ή κριθάρι που επίσης δεν είναι απαλλαγμένα από γλουτένη.
- Αν δεν μπορούμε να βεβαιωθούμε αν ένα προϊόν έχει ή όχι γλουτένη, δεν το καταναλώνουμε. Ακόμα και μια μικρή ποσότητα γλουτένης μπορεί να προκαλέσει ζημιά στο έντερο και δυσάρεστα συμπτώματα.
- Προσθέτουμε νέες τροφές στο διαιτολόγιο μας μια κάθε φορά ώστε να δώσουμε τον χρόνο στον οργανισμό μας να ανταποκριθεί σε περίπτωση προβλήματος ή αφομοίωσης της συγκεκριμένης τροφής.