Παιδική παχυσαρκία, μια σύγχρονη μάστιγα!ποια τα αίτια της;

Περίπου μέχρι τις αρχές του 1970 οι διατροφικές συνήθειες του Ελληνικού Λαού κινούνταν στα πρότυπα της Μεσογειακής Διατροφής , όμως με την πάροδο των ετών αρχίσαμε να υιοθετούμε συνήθειες του δυτικού κόσμου.

Η παχυσαρκία αυξήθηκε τις τέσσερις τελευταίες δεκαετίες και στη χώρα μας.

Η παιδική παχυσαρκία εμφανίζεται εξίσου αυξημένη τα τελευταία 20 χρόνια και στην Ελλάδα.

Πρόσφατη μελέτη απέδειξε ότι τα Ελληνόπουλα, και ιδιαίτερα τα παιδιά της Κρήτης, είναι τα πιο παχύσαρκα παιδιά στην Ευρώπη.

Η παχυσαρκία εμφανίζεται στα παιδιά από την ηλικία των 2 ετών μέχρι και την εφηβεία.

Η πιθανότητα τα παιδιά να γίνουν και παχύσαρκοι ενήλικες φτάνει μέχρι και 80% των περιπτώσεων και αυτό γιατί αυξάνεται τόσο το μέγεθος όσο και ο αριθμός των λιποκυττάρων.

Επίσης η παιδική παχυσαρκία συμβάλλει στην ανάπτυξη παθολογικών νοσημάτων , όπως οι καρδιοπάθειες και ο διαβήτης τύπου ΙΙ.

Αίτια της παιδικής παχυσαρκίας

Η βασική αιτία της παιδικής παχυσαρκίας είναι ο γρήγορος τρόπος ζωής των γονέων και αυτό τους οδηγεί στο να μην έχουν τον χρόνο να αφιερώσουν στη διατροφή των παιδιών τους.

Έτσι, δίνουν στα παιδιά γρήγορα και πρόχειρα γεύματα, σνακ, γλυκά, με αποτέλεσμα να γίνεται υπερκατανάλωση θερμίδων και λίπους και σε συνδυασμό με τη μειωμένη φυσική δραστηριότητα να οδηγούμαστε στην παιδική παχυσαρκία.

Συνήθως οι γονείς ή οι άνθρωποι από το στενό οικογενειακό περιβάλλον (παππούδες-γιαγιάδες) για λόγους καθαρά συναισθηματικούς δίνουν αρκετό φαγητό και πιέζουν το παιδί να φάει κάτι χωρίς αυτό να πεινάει πραγματικά.

Έτσι νομίζουν ότι εκφράζουν την αγάπη τους εφόσον δεν έχουν τον απαιτούμενο χρόνο για να αφιερώσουν στα εγγόνια τους.

Ένα ακόμη λάθος που κάνουν οι γονείς είναι η απαγόρευση τροφίμων ή η χρήση τους ως μέσο επιβράβευσης.
Επίσης μια σημαντική αιτία της παιδικής παχυσαρκίας είναι η εικόνα που αποκομίζει το παιδί από τους γονείς του.

Οι γονείς πρέπει να γίνουν πρότυπο για τα παιδιά τους.

Έρευνες έχουν δείξει ότι τα περισσότερα παχύσαρκα παιδιά έχουν και παχύσαρκους γονείς.

Αν τα παιδιά σας βλέπουν ότι εσείς τρέφεστε σωστά και ασκείστε χωρίς να σας είναι δυσάρεστο, το πιο πιθανό είναι να σας μιμηθούν.

Μια καλή λύση είναι η ανάπτυξη από κοινού των γονέων με τα παιδιά δραστηριοτήτων, προκειμένου να ελαττωθεί ο χρόνος που γονείς και παιδί βλέπουν τηλεόραση ή κάθονται στον υπολογιστή.

Έτσι, εκτός από το ότι το παιδί θα έχει πιο έντονη δραστηριότητα θα περιορίζονται οι ώρες που από πλήξη έτρωγε κάτι μη θρεπτικό.

Η παιδική παχυσαρκία μπορεί να είναι επίσης αποτέλεσμα γενετικών παραγόντων, όπως η κληρονομικότητα και σε σπάνιες περιπτώσεις αποτέλεσμα μιας ασθένειας , όπως μια ενδοκρινική διαταραχή.

Ανεξάρτητα αν το παιδί είναι παχύσαρκο ή όχι, μια σωστά ισορροπημένη διατροφή που θα καλύπτει τις ανάγκες του και θα το βοηθήσει στην ανάπτυξη, είναι απαραίτητη.

Η κάλυψη των ενεργειακών αναγκών του παιδιού συνδράμει το σώμα και το μυαλό για να μπορεί να αποδώσει στις πνευματικές και σωματικές εργασίες του.

Σημαντική είναι και η καθημερινή κατανάλωση ενός πλήρους και ισορροπημένου πρωινού.

Έχει αποδειχτεί ότι τα παιδιά που τρώνε ένα καλό πρωινό υπερτερούν στις επιδόσεις τους σε σχέση με τα παιδιά που δεν τρώνε κάτι ή τρώνε έτοιμα σνακ του κυλικείου.

Τρόφιμα όπως πατατάκια, γαριδάκια, σοκολάτα, μπισκότα, τυρόπιτες, αναψυκτικά, τα οποία είναι πλούσια σε λίπος και ζάχαρη και φτωχά σε θρεπτικά συστατικά δεν θα βοηθήσουν στην απόδοση του παιδιού.

Ποια η συμβολή του διαιτολόγου- διατροφολόγου;

Η αντιμετώπιση της παχυσαρκίας στην παιδική ηλικία είναι πολύ δύσκολη από ότι σε έναν ενήλικα, γιατί το παιδί βρίσκεται στην ανάπτυξη.

Το διαιτολόγιο που θα χορηγηθεί από τον διαιτολόγο-διατροφολόγο πρέπει να στοχεύει στην αλλαγή της λανθασμένης διατροφικής συμπεριφοράς που θα επηρεάσει σημαντικά τη μετέπειτα ζωή του παιδιού.

Πρέπει επίσης να υπάρχει συνεργασία με τον παιδίατρο του παιδιού , γιατί τότε διαμορφώνονται οι διατροφικές του συνήθειες αλλά δεν θέλουμε επίσης να επηρεαστεί η ανάπτυξή του και η παροχή των απαραίτητων θρεπτικών συστατικών.

Επιτυχημένη θεραπεία στα παιδιά, για τον διαιτολόγο-διατροφολόγο , θεωρείται η επιβράδυνση του ρυθμού αύξησης ή η διατήρηση του βάρους, ώστε το παιδί καθώς αναπτύσσεται να αποκτήσει το ιδανικό βάρος για το ύψος του.

Επίσης είναι πολύ σημαντικό να δίνονται στα παιδιά κίνητρα για την αύξηση της φυσικής δραστηριότητας.

Με τον τρόπο αυτό θα μειώνεται σταδιακά το θετικό ισοζύγιο ενέργειας και το παιδί θα αποκτήσει φυσιολογικό βάρος.

Η ποσότητα και η ποιότητα της πρωτεΐνης πρέπει να είναι αυξημένη λόγω της αύξησης των ιστών του σώματος.

Ανάλογη πρέπει να είναι και η ποσότητα των βιταμινών, μετάλλων και ιχνοστοιχείων.

Το κρέας, το ψάρι, τα γαλακτοκομικά, τα φρούτα, τα λαχανικά και τα πλήρη τρόφιμα σε δημητριακά πρέπει να αποτελούν τη βάση της διατροφής του παιδιού, γιατί είναι τροφές πλούσιες σε πρωτεΐνη, ασβέστιο, σίδηρο, νερό, άλατα, βιταμίνες και φυτικές ίνες, απαραίτητα για τη σωστή λειτουργία του οργανισμού.

 

Οικογένεια και άμεσο οικογενειακό περιβάλλον πως πρέπει να λειτουργούν;

Τα παιδιά δεν έχουν την ωριμότητα να καταλάβουν τους λόγους για τους οποίους πρέπει να ακολουθήσουν ένα ισορροπημένο διαιτολόγιο.

Η δυσκολία αυτή αυξάνεται όταν τα παιδιά είναι σε πιο μικρή ηλικία και την ευθύνη την έχουν αποκλειστικά οι γονείς, γιατί όπως αναφέραμε και πριν, όχι μόνο οι ίδιοι πρέπει να δώσουν το καλό παράδειγμα με τις δικές τους διατροφικές συνήθειες, αλλά αν υπάρχουν και αλλά παιδιά στην οικογένεια με φυσιολογικό βάρος, η ρύθμιση των μερίδων και των γευμάτων πρέπει να είναι με τέτοιο τρόπο ώστε να μην αντιλαμβάνεται κανένα καμιά διαφορετική μεταχείριση.

Σε περίπτωση που το παιδί σας είναι δύσκολο στο φαγητό, τότε εκεί πρέπει να γίνετε πιο αυστηροί.

Αν για παράδειγμα δεν του αρέσει το φαγητό που του ετοιμάσατε μην περιμένετε να τελειώσει το πιάτο του.

Πείτε του να φάει λίγο ακόμη και μετά μην αδειάσετε το πιάτο του, βάλτε το στο ψυγείο και να του το προσφέρετε λίγο αργότερα το απόγευμα ή το βράδυ.

Το παιδί πρέπει να αντιληφθεί ότι αν δεν φάει αυτό που του φτιάξατε δεν υπάρχει άλλο φαγητό.

Επίσης, καμιά φορά δεν είναι το φαγητό που δεν αρέσει στο παιδί αλλά ο τρόπος παρασκευής του.

Δοκιμάστε να του προσφέρετε το ίδιο φαγητό με άλλο τρόπο μαγειρέματος ή ενθαρρύνετε το παιδί να συμμετέχει στην παρασκευή του.

Εν συντομία

• Δώστε το καλό παράδειγμα και αποτελέστε πρότυπο για το παιδί σας
• Αυξήστε τη φυσική δραστηριότητα και βοηθήστε το να ανακαλύψει τι είδους άθληση του αρέσει
• Ελαττώστε την ώρα που βλέπετε τηλεόραση
• Τρώτε όλοι μαζί στο τραπέζι για να ελέγξετε την ποσότητα που θα του προσφέρετε και τι ακριβώς θα φάει
• Φροντίστε στο ψυγείο να υπάρχουν υγιεινές επιλογές τροφίμων
• Πάρτε μαζί σας το παιδί στα ψώνια του σπιτιού και ενθαρρύνετε να συμμετέχει στην παρασκευή φαγητών. Τα παιδιά θα το δουν σαν παιχνίδι και θα φάνε πιο ευχάριστα κάτι που διάλεξαν μόνα τους και βοήθησαν στην προετοιμασία του
• Καταναλώστε μαζί με το παιδί καθημερινά καλό πρωινό
• Δώστε του για το σχολείο να έχει κάποιο σνακ από το σπίτι παρά να αγοράσει κάτι από το κυλικείο ή το περίπτερο όπως: φρέσκα φρούτα, ή χυμό με 1 τοστ με τυρί και βραστή γαλοπούλα ή 1 παστέλι ή 1 μπάρα δημητριακών ή 1 λεπτή φέτα σπιτικό απλό κέικ ή σπιτικά κουλουράκια.

Από τη μια πλευρά,  το φαγητό ως τιμωρία ή ανταμοιβή ενός παιδιού από τους γονείς είναι το πλέον ακατάλληλο μέσο ελέγχου της συμπεριφοράς του .

Δεν είναι σωστό να στερείτε από το παιδί κανένα γεύμα για να το τιμωρήσετε, γιατί τότε θα πεινάσει και μετά θα φάει οτιδήποτε βρει μπροστά του.

Στον αντίποδα, αν του δίνετε κάποια συγκεκριμένα τρόφιμα για επιβράβευση επειδή ήταν καλό και υπάκουο παιδί(σοκολάτες, παγωτά) τότε θα μάθει να προτιμάει αυτά τα τρόφιμα πιστεύοντας ότι είναι καλύτερα από κάποια άλλα.