Σακχαρώδης διαβήτης, τι ισχύει και τι δεν ισχύει, γύρω από τη διατροφική του αντιμετώπιση.
Ο διαβητικός θα πρέπει να ακολουθεί μια ειδική και πολύ περιοριστική διατροφή
Αυτή είναι μια λάθος αντίληψη. Σύμφωνα με τις τελευταίες διατροφικές συστάσεις, οι διαβητικοί μπορούν να ακολουθούν τις διατροφικές οδηγίες που ισχύουν για το γενικό πληθυσμό. Μισό πιάτο με πολύχρωμα λαχανικά χαμηλά σε υδατάνθρακες, ¼ του πιάτου άπαχο κρέας και το υπόλοιπο ¼ του πιάτου με υδατανθρακούχα τρόφιμα.
Ο όρος «διαβητική δίαιτα» έχει αντικατασταθεί πλέον από την «υγιεινή μέθοδο του πιάτου». Ένα πιάτο που βασίζεται στην φιλοσοφία που περιγράψαμε περιέχει μέτρια ποσότητα υδατανθράκων, κορεσμένων λιπών και χοληστερίνης και είναι πλούσια σε φυτικές ίνες. Καλό είναι να μην ξεχνάμε πως ο περιορισμός βρίσκεται πάντα στο μυαλό μας και όχι στο πιάτο μας.
Τα υγιεινά τρόφιμα δεν ανεβάζουν τα επίπεδα του σακχάρου
Επίσης μια λανθασμένη αντίληψη. Ακόμα και αν αποφεύγουμε τα ανθυγιεινά γλυκά δεν θα αποφύγουμε τις υψηλές τιμές σακχάρου με ένα μεγάλο μπολ φρούτα. Τα φρούτα μπορεί να θεωρούνται υγιεινά εξαιτίας του πλούτου σε βιταμίνες, μέταλλα και ιχνοστοιχεία, αλλά δεν παύουν να αποτελούνται αποκλειστικά από υδατάνθρακες. Ακριβώς γι’ αυτό πρέπει να τα εντάσσουμε στο διαιτολόγιό μας λαμβάνοντας υπόψη ολόκληρο το ημερήσιο μενού αλλά και την ευαισθησία στην ινσουλίνη που εξατομικευμένα παρουσιάζουμε. Κάτι ανάλογο ισχύει και για τις επιλογές μας στα λαχανικά. Το να γνωρίζουμε το γλυκαιμικό δείκτη και το γλυκαιμικό φορτίο τους θα μας βοηθήσει να κάνουμε σωστότερες επιλογές.
Ο διαβητικός δεν μπορεί να καταναλώνει τρόφιμα που επιθυμεί έντονα
Άλλη μια λάθος αντίληψη. Εκτός της περίπτωσης που βρισκόμαστε σε πολύ προχωρημένο στάδιο σακχαρώδους διαβήτη, η διατροφή μας μπορεί και οφείλει να χαρακτηρίζεται από πλούσια ποικιλία. Δύο είναι οι πιο βασικοί και απλοί κανόνες που πρέπει να ακολουθήσουμε: Να τρώμε μικρότερες ποσότητες ή να συμπεριλάβουμε τα αγαπημένα μας φαγητά σε μικρότερη συχνότητα απ’ ότι στο παρελθόν και να τροποποιήσουμε τα αγαπημένα μας φαγητά ώστε πλέον να αποτελούνται από πιο υγιεινά θρεπτικά συστατικά. Ρωτάμε τον διαιτολόγο μας για έξυπνες συνταγές και αντικαταστάσεις.
Μπορώ να φάω όσο και ότι θέλω εφόσον η φαρμακευτική αγωγή θα με προστατεύσει.
Αυτή η αντίληψη είναι μια μεγάλη συνειδητή παρανόηση. Για την ακρίβεια, η αυξημένη κατανάλωση επεξεργασμένων υδατανθράκων και τροφίμων πλούσιων σε ανθυγιεινά λίπη αυξάνει τον κίνδυνο των διαβητικών επιπλοκών (δυσλιπιδαιμία, μάκρο και μίκρο αγγειοπάθεια) ακόμα κι αν λάβουμε μεγαλύτερη δόση φαρμακευτικής θεραπείας(χάπια ή ινσουλίνη). Για την ακρίβεια, η ταυτόχρονη λήψη πρόσθετων θερμίδων και μεγαλύτερης δόσης ινσουλίνης ή χαπιών θα αυξήσει το βάρος(λίπος)μας πιθανότατα στην περιοχή της κοιλιακής χώρας.
Αυτό με τη σειρά του συνεπάγεται αύξηση της αντίστασης του οργανισμού μας στην ινσουλίνη(ινσουλινοαντίσταση) και το σώμα μας θα δυσκολεύεται ακόμα περισσότερο να χρησιμοποιήσει την ινσουλίνη αποτελεσματικά. Τα επίπεδα του σακχάρου μας θα ανέβουν περισσότερο και έτσι, θα δημιουργηθεί ένας φαύλος κύκλος κατά τον οποίο η αύξηση της φαρμακευτικής αγωγής για την αντιμετώπιση των αυξημένων επιπέδων σακχάρου θα αυξάνει το βάρος μας και αυτό με τη σειρά του θα αυξάνει την ινσουλινοαντίσταση και τα επίπεδα του σακχάρου στο αίμα μας.
Η αύξηση του κοιλιακού βάρους και της ινσουλινοαντίστασης θα οδηγήσουν πιθανότατα σε αύξηση της κακής χοληστερίνης, των τριγλυκεριδίων και της αρτηριακής πίεσης οδηγώντας σε μια ανεπιθύμητη κατάσταση που ονομάζεται «μεταβολικό σύνδρομο» και αποτελεί των προάγγελο κακών ειδήσεων για το καρδιαγγειακό μας σύστημα.
Όταν αρχίζω να νιώθω τα συμπτώματα της υπογλυκαιμίας θα αρχίσω να τρώω γλυκά μέχρι να αισθανθώ καλύτερα
Για την ακρίβεια θα πρέπει να καταναλώσουμε μόνο μια μικρή ποσότητα ταχέως απορροφώμενων υδατανθράκων και στη συνέχεια να ελέγξουμε το σάκχαρό μας. Επομένως η σωστή τακτική σε περίπτωση υπογλυκαιμίας έγκειται στην γρήγορη αποκατάσταση των επιπέδων του σακχάρου μας, αλλά εντός φυσιολογικών ορίων. Η κατανάλωση μεγάλων ποσοτήτων γλυκών ή χυμών θα έχει ως αποτέλεσμα μετά από λίγη ώρα τα επίπεδα του σακχάρου μας να ξεπερνούν κατά πολύ τις φυσιολογικές τιμές.
Ο διαβητικός πρέπει να τρώει μόνο γλυκά που φέρουν τη σήμανση «διαβητικά» ή «χωρίς την προσθήκη ζάχαρης»
Ακόμα μια παρανόηση. Στην πραγματικότητα αυτού του είδους τα παρασκευάσματα δεν διαφέρουν πολύ από τα συμβατικά γλυκά και το άλλοθι που δημιουργούν μπορεί να ανεβάσει τα επίπεδα του σακχάρου μας ακόμα περισσότερο σε σχέση με μια μερίδα κανονικού γλυκού. Το σημαντικότερο για έναν διαβητικό είναι να βρει τον τρόπο με τον οποίο θα εντάξει το γλυκό στα πλαίσια ενός ισορροπημένου διαιτολογίου. Επίσης δεν πρέπει να ξεχνάμε πως τα υποκατάστατα ζάχαρης(σιρόπι καλαμποκιού πλούσιο σε φρουκτόζη, μαλτόζη, φρουκτόζη) που πολλές φορές βρίσκουμε σε αυτού του είδους τα προϊόντα είναι επί της ουσίας υδατάνθρακες που μπορούν να ανεβάσουν τα επίπεδα του σακχάρου μας.
Δεν πρέπει να καταναλώνω αλκοόλ γιατί θα ανεβάσει τα επίπεδα του σακχάρου στο αίμα
Ακριβώς το αντίθετο συμβαίνει. Το αλκοόλ δρα με τέτοιο τρόπο στο μεταβολισμό ώστε να μειώνει τα επίπεδα του σακχάρου στο αίμα. Αυτό δεν σημαίνει πως κάθε φορά που έχουμε υπεργλυκαιμία πρέπει να καταναλώνουμε αλκοόλ για να ρυθμίσουμε τα επίπεδά μας. Φρόνιμο είναι να θυμόμαστε πως η δράση του αλκοόλ σε συνδυασμό με τη φαρμακευτική αγωγή που λαμβάνουμε πιθανότατα θα μειώσουν απότομα και έντονα τα επίπεδα του σακχάρου μας αυξάνοντας τον κίνδυνο για υπογλυκαιμία. Καλό είναι να θυμόμαστε, όταν καταναλώνουμε αλκοόλ να λαμβάνουμε πάντα ταυτόχρονα μια μικρή πηγή υδατανθράκων.