Πρεβιοτικά, προβιοτικά και υγιές γαστρεντερικό

 

 

Τα τελευταία χρόνια τόσο η επιστημονική κοινότητα, όσο και τα μέσα μαζικής ενημέρωσης ασχολούνται με τα οφέλη που έχει η κατανάλωση πρεβιοτικών και προβιοτικών στην υγεία μας. Μπορεί οι δύο λέξεις να μοιάζουν, μα ο ρόλος που διαδραματίζουν είναι διαφορετικός.

Ας δούμε πιο αναλυτικά τι είναι τόσο τα πρεβιοτικά, όσο και τα προβιοτικά και ποιος ο ρόλος τους στην υγεία του γαστρεντερικού.

 

 

Πρεβιοτικά

Τα πρεβιοτικά αποτελούν τη τροφή των καλών βακτηρίων του γαστρεντερικού συστήματος και προάγουν την αύξηση και τη δράση επιλεγμένων καλών βακτηρίων. Προέρχονται από άπεπτους υδατάνθρακες, όπως οι φυτικές ίνες που συναντάμε στα φρούτα, τα λαχανικά, τα όσπρια και σε κάποια δημητριακά ολικής άλεσης. Κύριοι εκπρόσωποι τους είναι η ινουλίνη, οι φρουκτοολιγοσακχαρίτες και η λακτουλόζη.

Αυτά τα πρεβιοτικά τα συναντάμε σε τρόφιμα όπως το κρεμμύδι, το σκόρδο, το σπανάκι, τα ραδίκια, τα πράσα, τα σπαράγγια, ο αρακάς, τα φασόλια, οι φακές, η βρώμη και οι μπανάνες. Ως συμπληρώματα διατροφής τα συναντάμε κυρίως σε συνδυασμό με τα προβιοτικά.

Προβιοτικά

Η εντερική μας χλωρίδα αποτελείται από περίπου 500 διαφορετικά είδη βακτηρίων(μικροβίωμα του εντέρου) και ο αριθμός τους φτάνει τα 100 τρισεκατομμύρια. Για να είναι φυσιολογική η λειτουργία του γαστρεντερικού, πρέπει ο πληθυσμός κάθε είδους βακτηρίου να είναι συγκεκριμένος. Η αύξηση ή αντίστοιχα ή μείωση αυτού του αριθμού, σημαίνει διαταραχή της φυσιολογικής του λειτουργίας. Τα προβιοτικά είναι καλά βακτήρια, κυρίως λακτοβάκιλοι και μπιφιντοβακτήρια, που μπορούν να επιβιώσουν κατά τη διέλευσή τους από το στομάχι. Τα συναντάμε σε ορισμένα τρόφιμα ή σε συμπληρώματα και βοηθούν στην ενίσχυση του πληθυσμού συγκεκριμένων καλών βακτηρίων στο έντερο, ώστε να επανέλθει η φυσιολογική του λειτουργία.

Εκτός των συμπληρωμάτων διατροφής, όπου βρίσκουμε προβιοτικά σε μεγάλη δοσολογία και σε συγκεκριμένο είδος, υπάρχουν και τρόφιμα που περιέχουν προβιοτικά, σε μικρότερη ποσότητα. Τέτοια είναι όσα τρόφιμα έχουν υποστεί ζύμωση, όπως το κεφίρ, το γιαούρτι, το τέμπε(από φασόλια σόγιας), το ξινολάχανο και τα αγγουράκια τουρσί. Δεν θέλουμε τα τρόφιμα αυτά να είναι παστεριωμένα, γιατί με την παστερίωση καταστρέφονται τα βακτήρια. Στο εμπόριο κυκλοφορούν και λειτουργικά τρόφιμα, δηλαδή τρόφιμα στα οποία έχουν προστεθεί προβιοτικά για να έχουν επιπρόσθετο όφελος στην υγεία.

Υγιές γαστρεντερικό με πρεβιοτικά και προβιοτικά

Σε ορισμένες ειδικές περιπτώσεις, όπως μια δίαιτα ή αλλαγή στις διατροφικές συνήθειες, φαρμακευτική αγωγή, άγχος, ηλικία, η ισορροπία της εντερικής χλωρίδας(εντερικό μικροβίωμα) μπορεί να διαταραχθεί και τελικά να έχουμε γαστρεντερικές διαταραχές όπως δυσκοιλιότητα, διάρροια, φλεγμονή, ελκώδη κολίτιδα.

Ο συνδυασμός πρεβιοτικών και προβιοτικών αποτελεί το «μυστικό» για την καλή υγεία τόσο του γαστρεντερικού, όσο και ολόκληρου του οργανισμού, καθώς δρουν μαζί, παρέχοντας μας περισσότερα οφέλη απ’ ότι εάν τα προσλαμβάναμε ξεχωριστά.

Ο συνδυασμός(συμβιωτικά) τους προσφέρει στο γαστρεντερικό, τόσο τα καλά βακτήρια που χρειαζόμαστε, όσο και την τροφή τους, οπότε ενισχύει την εντερική χλωρίδα και την παραγωγή καλών προϊόντων που ισορροπούν το γαστρεντερικό. Έτσι, οδηγούν σε ανακούφιση από γαστρεντερικές διαταραχές(δυσκοιλιότητα, διάρροια που προκαλείται από τη μακροχρόνια λήψη αντιβίωσης, ελκώδη κολίτιδα, νόσο του Crohn και γαστρεντερικές φλεγμονές). Μπορούν ακόμα να δράσουν προληπτικά κατά του καρκίνου του παχέος εντέρου.

Οφέλη συμβιωτικών(πρεβιοτικα+προβιοτικά) 

Πρεβιοτικά και προβιοτικά συμμετέχουν στο μεταβολισμό των τροφών και τη σύνθεση ενζύμων και βιταμινών, όπως η βιταμίνη Κ και ορισμένες βιταμίνες του συμπλέγματος Β. Μελετώνται σε ερευνητικό επίπεδο σχετικά με τη διαχείριση του σωματικού βάρους και κοιλιακού λίπους.

Η διαταραχή της εντερικής χλωρίδας έχει συσχετισθεί και με αυξημένη πιθανότητα εμφάνισης διαβήτη τύπου 2, καρδιαγγειακών παθήσεων, υπέρτασης και της νόσου αλτσχάιμερ. Η λήψη πρεβιοτικών και προβιοτικών μπορεί να λειτουργήσει προστατευτικά στις προαναφερόμενες παθήσεις, αλλά και να μειώσει τα συμπτώματα κατάθλιψης, άγχους, και να ενισχύσει την άμυνα του οργανισμού.

Έχουμε πολλά ακόμα να μάθουμε γύρω από τη δράση και τα οφέλη των πρεβιοτικών και προβιοτικών για την υγεία του γαστρεντερικού αλλά και γενικότερα, καθώς νέες έρευνες βρίσκονται σε εξέλιξη και αναμένουμε ανακαλύψεις και ανακοινώσεις.