Πρωινό, το πιο σημαντικό γεύμα των παιδιών;
Το πρωινό αποτελεί διαχρονικά το πιο σημαντικό γεύμα της ημέρας, σύμφωνα με εμάς τους διαιτολόγους. Έχουν δίκιο όσες μαμάδες προσπαθούν να κάνουν τα παιδιά να τρώνε κάτι το πρωί. Σχετικές έρευνες δείχνουν ότι ένα μεγάλο ποσοστό των παιδιών σχολικής ηλικίας(περίπου 40% των κοριτσιών και 32% των αγοριών) ξεκινά συστηματικά την ημέρα χωρίς φαγητό.
Γεγονός που δεν πρέπει να μας παραξενεύει, αν αναλογιστούμε την κατάσταση μιας μέσης οικογένειας ένα συνηθισμένο πρωινό(η μητέρα τρέχει πανικόβλητη να ετοιμαστεί για τη δουλειά και να ετοιμάσει τα παιδιά για το σχολείο, ενώ ο πατέρας ντύνεται και πίνει έναν καφέ στο πόδι). Είναι δύσκολο δηλαδή να καθίσει ολόκληρη η οικογένεια γύρω από το τραπέζι για να πάρει πρωινό κανονικά.
Το πιο σημαντικό μας γεύμα, και γιατί;
Η απάντηση βρίσκεται«κρυμμένη» στη φυσιολογία του σώματός μας. Το ανθρώπινο σώμα αποθηκεύει μέρος των υδατανθράκων(σακχάρων) που τρώμε με τη μορφή γλυκογόνου στο ήπαρ(συκώτι). Το γλυκογόνο αποδίδει, όταν χρειάζεται, γλυκόζη στο αίμα, η οποία χρησιμοποιείται ως καύσιμο από τον εγκέφαλο, τους μύες, την καρδιά κ.α. Όταν δεν τρώμε πρωινό γεύμα, το σώμα μας ξεμένει από γλυκογόνο γρήγορα και δεν έχει ενέργεια. Τότε αισθανόμαστε κόπωση, ζαλάδα και νευρικότητα. Είναι το ίδιο, σαν να μένει το αυτοκίνητο μας από βενζίνη.
Τα παιδιά που δεν τρώνε πρωινό, δεν παίρνουν τα απαραίτητα θρεπτικά συστατικά, για να έχουν αρκετή ενέργεια, να είναι συγκεντρωμένα και να μπορούν να αποδώσουν στα μαθήματα τους. Έρευνες έχουν δείξει ότι τα παιδιά που τρώνε πρωινό αποδίδουν καλύτερα στα μαθηματικά και την ανάγνωση, έχουν αυξημένη προσοχή την ώρα του μαθήματος και γενικότερα καλύτερη συμπεριφορά στην τάξη. Το πρωινό ελαχιστοποιεί τα συμπτώματα πείνας(πονοκέφαλος, κόπωση, υπνηλία και ανησυχία), βοηθά τα παιδιά να σκέφτονται γρηγορότερα, να απαντούν πιο καθαρά σε ερωτήσεις και να είναι πιο ήρεμα.
Επιπρόσθετα, το πρωινό βελτιώνει και τη συνολική υγεία των παιδιών. Είναι πιο πιθανό μέσα από αυτό να καταναλώνουν θρεπτικά συστατικά σημαντικά για την ανάπτυξή τους(σίδηρο, ασβέστιο, φώσφορο, μαγνήσιο, βιταμίνες Α, C, B12, ριβοφλαβίνη κ.α.), να ελέγχουν το σωματικό τους βάρος, να έχουν χαμηλότερα επίπεδα χοληστερόλης αίματος, να υποφέρουν λιγότερο συχνά από στομαχόπονο, κρυολογήματα ή γρίπη.
Ποιος ο ρόλος των γονέων;
Πρέπει οι ίδιοι να αποτελούν παράδειγμα για τα παιδιά τους και να τα ενθαρρύνουν να φάνε πρωινό(να τρώνε δηλαδή πρωινό και οι ίδιοι). Είναι πιο πιθανό το παιδί να αποκτήσει υγιεινές συνήθειες, αν βλέπει τους γονείς του να ακολουθούν οι ίδιοι υγιεινές συνήθειες, όπως το να τρώνε πρωινό κάθε μέρα. Οι γονείς μπορούμε να ωθήσουμε το παιδί προς στην κατεύθυνση αυτή:
- Συγκεντρώνεται όλη η οικογένεια στο τραπέζι κάθε πρωί
- Αφήνουμε το παιδί να βοηθά στο σχεδιασμό των πρωινών γευμάτων της εβδομάδας και
- Αφήνουμε ένα μπολ φρέσκα φρούτα στο τραπέζι, αγοράζουμε ατομικές συσκευασίες γάλακτος και μπάρες δημητριακών, όταν κάποια πρωινά η οικογένεια βιάζεται. Αν τα πρωινά που δεν βιαζόμαστε είναι λίγα, ρωτάμε αν υπάρχει δυνατότητα να τρώει το παιδί πρωινό στο σχολείο ή τουλάχιστον στο πρώτο του διάλειμμα.
Τι επιλογές έχει ένα παιδί;
Όταν όλα γίνονται βιαστικά το πρωί, η εύκολη λύση είναι να δώσουμε στο παιδί κάτι συσκευασμένο, συνήθως πλούσιο σε ζάχαρη και λιπαρά. Καλό θα ήταν να φροντίσουμε, τα ντουλάπια και το ψυγείο μας να περιέχουν γρήγορες μεν, αλλά πιο υγιεινές επιλογές:
- Δημητριακά ολικής άλεσης με μέλι ή φρούτα και γάλα χαμηλών λιπαρών
- Αυγά(καλά) βρασμένα από το προηγούμενο βράδυ, τα σερβίρουμε κρύα με μια φέτα ψωμί του τοστ
- Στρογγυλό ψωμάκι για σάντουιτς με άπαχο κρεμώδες τυρί και λαχανικά
- Γάλα χαμηλών λιπαρών και μια μπάρα δημητριακών
- Smoothie φρούτων, αλέθουμε διάφορα φρούτα μαζί με γάλα
- Ατομικές συσκευασίες από γάλα ή γιαούρτι ή άλλα γαλακτοκομικά(κρέμες)
- Ψωμάκι ολικής άλεσης για σάντουιτς με μαργαρίνη και μαρμελάδα σπιτική, μέλι ή φιστικοβούτυρο
- Χυμό φρούτων, ολόκληρα ή αποξηραμένα φρούτα
- Βάφλες με μέλι ή μαρμελάδα σπιτική
- Γαλλικό τοστ ή τηγανίτες(πιο σπάνια)
- Κουάκερ με γάλα χαμηλών λιπαρών, φρούτα και κανέλα.
Έτσι τα παιδιά θα αρχίσουν συστηματικά να τρώνε πρωινό, έστω και αυτό είναι στο πόδι. Σκοπός μας είναι το πρωινό γεύμα να τους γίνει συνήθεια σιγά σιγά. Έρευνες δείχνουν ότι μια ενέργεια που επαναλαμβάνεται τακτικά, απαιτεί τουλάχιστον 2 εβδομάδες για να γίνει συνήθεια. Με λίγη υπομονή και καλή διάθεση όλα γίνονται, αρκεί να είμαστε δίπλα και να παρατηρούμε τις συνήθειες των παιδιών μας.