Τι ισχύει με τα «καλά» και «κακά» λιπαρά
Ολοένα και περισσότερο στις μέρες μας τείνουμε να κατηγοριοποιούμε ασυναίσθητα τα τρόφιμα σε «καλά» και «κακά», καθώς επίσης και τα λιπαρά που προσλαμβάνουμε από αυτά. Προφανώς και υπάρχουν τρόφιμα που κάνουν λιγότερο ή περισσότερο καλό στην υγεία μας και θα πρέπει να τα προτιμούμε αντίστοιχα. Πόσα όμως απ’ όσα ακούμε καθημερινά γύρω από τα «καλά» και «κακά» λιπαρά ισχύουν και πόσα όχι;
- Μονοακόρεστα λιπαρά: Στη χώρα μας κύριο εκπρόσωπο των μονοακόρεστων λιπαρών αποτελεί το ελαιόλαδο. Μελέτες έχουν δείξει ότι όταν αντικαθιστούμε τα κορεσμένα λιπαρά με μονοακόρεστα στη διατροφή μας, βελτιώνονται οι δείκτες του λιπιδαιμικού προφίλ όπως είναι η χοληστερόλη του αίματος. Επιλέγοντας δηλαδή ελαιόλαδο αντί του βουτύρου ή λιπαρών κρεάτων, διαφυλάσσουμε την υγεία μας από καρδιαγγειακά νοσήματα σε μεγαλύτερο βαθμό από όσους επιλέγουν το αντίθετο.
- Πολυακόρεστα λιπαρά: Αποτελούν τα λιπαρά που σχετίζονται ευεργετικά με την καρδιαγγειακή μας υγεία και περιλαμβάνουν τα ω-3 και ω-6 λιπαρά. Η δυτικού τρόπου διατροφή έχει άφθονα ω-6 λιπαρά(καλαμπόκι, σπορέλαια, μαργαρίνες), υστερεί όμως σε ω-3 λιπαρά, με αποτέλεσμα να χαλάει η αναλογία ω-3 : ω-6. Στη χώρα μας ωστόσο, υπάρχει μειωμένη πρόσληψη τόσο ω-3 όσο και ω-6 λιπαρών. Επομένως μία αυξημένη πρόσληψη γενικότερα, πολυακόρεστων λιπαρών, φαίνεται να βελτιώνει κατά πολύ την υγεία της καρδιάς μας. Τα ω-3 τα συναντάμε πιο πολύ στα ψάρια και σε πρόδρομη μορφή στους ξηρούς καρπούς(καρύδια), λιναρόσπορος, γλιστρίδα, καθώς και στη φυτική μαργαρίνη με κατάλληλη σύνθεση ελαίων.
- Κορεσμένα λιπαρά: Πολλοί, έχουμε ακούσει αρκετές φορές πως η φυτική μαργαρίνη εμφανίζει υψηλότερη διατροφική αξία έναντι του βουτύρου. Αυτό οφείλεται στα κορεσμένα λιπαρά που περιέχει το βούτυρο όπως και όλα τα ζωικής προέλευσης τρόφιμα. Υπάρχουν πολλές και χρόνιες επιδημιολογικές μελέτες που αναφέρουν την αρνητική επίδραση των κορεσμένων λιπαρών στο καρδιαγγειακό μας σύστημα, μέσω της αύξησης της ολικής αλλά και της κακής(LDL) χοληστερόλης στο αίμα μας. Σύγχρονες μελέτες ενισχύουν την πεποίθηση αυτή και όλοι οι διεθνείς οργανισμοί, συμφωνούν στο περιορισμό των κορεσμένων λιπαρών στη διατροφή μας.
- Trans λιπαρά: Αποτελούν τη μοναδική ομάδα λιπαρών που δεν έχει ανάγκη ο οργανισμός μας. Τα trans λιπαρά, μπορούν να επιδεινώσουν υφιστάμενα καρδιαγγειακά προβλήματα. Προκύπτουν μετά από διαδικασίες υδρογόνωσης των ακόρεστων λιπαρών οξέων. Φυσικά τα βρίσκουμε σε μικρό ποσοστό στο βούτυρο, στα γαλακτοκομικά και στο κόκκινο κρέας, ενώ μπορούν να παραχθούν και κατά την βιομηχανική επεξεργασία, όπως κατά την παρασκευή έτοιμων κέικ, γλυκισμάτων και αρτοσκευασμάτων. Η βιομηχανία τροφίμων κάνει προσπάθειες τα τελευταία χρόνια για μείωση των trans λιπαρών ως παράγωγα επεξεργασίας των προϊόντων τους ωστόσο, μπορούμε και εμείς ως καταναλωτές να ελέγχουμε την ετικέτα των τροφίμων ως προς την περιεκτικότητα τους σε trans λιπαρά.
Από τα παραπάνω, αντιλαμβανόμαστε ότι όλα τα λιπαρά αποτελούν μέρος της καθημερινής μας διατροφής και τα περισσότερα από αυτά, είναι αναγκαία για την ομαλή λειτουργία του οργανισμού μας. Γενικό κανόνα, αποτελεί η παραδοχή του ότι όσο πιο ακόρεστο είναι ένα λιπίδιο τόσο λιγότερες πιθανότητες έχει να αλλοιωθεί και επομένως δεν επηρεάζει αρνητικά την υγεία των αγγείων μας. Πρέπει να ακολουθούμε μια ισορροπημένη διατροφή, καθώς η περίσσεια θερμίδων επηρεάζει ούτως ή άλλως αρνητικά τα επίπεδα χοληστερόλης του αίματος μας.