Καρπούζι, πως να απολαύσουμε τον «Βασιλιά» των καλοκαιρινών φρούτων
Το καρπούζι είναι γνωστό στην Ελλάδα από την αρχαιότητα και προέρχεται από τη νότια Αφρική. Η καλύτερη εποχή να το απολαύσουμε είναι από τον Ιούλιο έως και τον Σεπτέμβριο. Το καρπούζι το συναντάμε σε ιστορικές αναφορές από το 2500 π.χ. Οι αρχαίοι Αιγύπτιοι το κατανάλωναν ως φρούτο, αλλά παράλληλα το μετέφεραν μαζί τους σαν μια επιπρόσθετη πηγή νερού.
Πολλοί πιστεύουν ότι δεν είναι θρεπτικό όπως τα άλλα φρούτα και λαχανικά. Έτσι έχει επικρατήσει γενικά η άποψη ότι μας προσφέρει μόνο νερό και ζάχαρη. Το 90% του καρπουζιού αποτελείται από νερό, ενώ η περιεκτικότητα του σε ζάχαρο ανέρχεται στο 5%. Η γλυκιά του γεύση οφείλεται στο γεγονός ότι το σάκχαρο είναι η κυριότερη ουσία που του δίνει τη γεύση του, σε αντίθεση με άλλα φρούτα που έχουν περισσότερη περιεκτικότητα σε ζάχαρη, όπως το μήλο που περιέχει σχεδόν τη διπλάσια.
Το καρπούζι είναι πλούσιο σε βιταμίνες Α, Β6, Β1, C, λυκοπένιο, β-καροτένιο, κάλιο, μαγνήσιο και διαλυτές φυτικές ίνες. Η περιεκτικότητά του σε σάκχαρο και θερμίδες είναι χαμηλή(100γρ μας αποδίδουν μόνο 30 θερμίδες), ενώ δεν περιέχει καθόλου λίπη και χοληστερόλη.
Η βιταμίνη Β6 συμβάλλει στη σύνθεση νευροδιαβιβαστών στον εγκέφαλο μας, όπως της σεροτονίνης, της μελατονίνης και της ντοπαμίνης, ουσιών που παίζουν σημαντικό ρόλο σε πολλές νευρικές λειτουργίες, βοηθούν στην αντιμετώπιση του άγχους, της φοβίας, του πανικού και γενικά συμβάλλουν στο να αισθανόμαστε καλά.
Το λυκοπένιο εμφανίζει ισχυρή αντιοξειδωτική δράση, συμβάλλοντας στην πρόληψη χρόνιων εκφυλιστικών νόσων(καρδιαγγειακά νοσήματα) και διάφορων μορφών καρκίνου(του προστάτη, του μαστού, του πνεύμονα), εξουδετερώνοντας τις ελεύθερες ρίζες. Στο λυκοπένιο επίσης οφείλεται το κόκκινο χρώμα φρούτων(φράουλα) και λαχανικών(τομάτα).
Γενικά το καρπούζι αποτελεί τον «βασιλιά» των καλοκαιρινών φρούτων και έχει μεγάλη θρεπτική αξία για την υγεία μας. Ας δούμε όμως και μερικούς εναλλακτικούς τρόπους για να το απολαύσουμε τις ζεστές μέρες του καλοκαιριού, εκτός της κλασικής φέτας καρπουζιού.
Πίτα: Το καρπούζι λοιπόν γίνεται και πίτα και το αποτέλεσμα είναι μοναδικό. Η καρπουζόπιτα, είναι εξαιρετικά δημοφιλής, ειδικά στις Κυκλάδες, τόσο για πρωινό ή απογευματινό σνακ όσο και για επιδόρπιο μετά το γεύμα στις ταβέρνες. Η συνοδεία μελιού είναι κάτι παραπάνω από επιθυμητή. Μπορούμε επίσης να προσθέσουμε ξηρούς καρπούς και φρέσκα φύλλα δυόσμου.
Γρανίτα: Η υφή του καρπουζιού και μόνο δείχνει ότι μπορεί να γίνει ιδανική γρανίτα. Δοκιμάζουμε να το ανακατέψουμε με τριμμένο πάγο και να σερβίρουμε σε ένα ποτήρι, ή εναλλακτικά το πολτοποιούμε και φτιάχνουμε ξυλάκια παγωτό γρανίτα. Στο μπλέντερ, ρίχνουμε κυβάκια καρπουζιού, λίγο χυμό λάιμ, λίγο μέλι και χτυπάμε καλά. Ύστερα, σουρώνουμε πολύ καλά σε ένα μπολ και έπειτα γεμίζουμε τα καλούπια της γρανίτας μας. Βάζουμε τις γρανίτες στην κατάψυξη να παγώσουν καλά και τις απολαμβάνουμε.
Σαλάτα: Μπορούμε να το προσθέσουμε σε μια σαλάτα με κοτόπουλο, με κάποιο πράσινο λαχανικό χωρίς ιδιαίτερα έντονη γεύση, όπως το σπανάκι baby και με μερικούς ξηρούς καρπούς. Μια ωραία βινεγκρέτ για να τα «δέσουμε» μαζί και προσθέτουμε καρπούζι για να απογειώσουμε τη γεύση της σαλάτας και να την πάμε σε άλλο επίπεδο. Μια εναλλακτική πρόταση δροσερής καλοκαιρινής σαλάτας με καρπούζι που συντηρείται για μέρες, είναι μια δροσερή σαλάτα με κινόα, φέτα και καρπούζι. Προσθέτουμε λίγο βασιλικό και θα είναι ό,τι πιο δροσιστικό για τα καλοκαιρινά μας μεσημέρια.
Κρύα σούπα γκασπάτσο: Η κρύα σούπα με καρπούζι ξεκίνησε από την Ισπανία και συγκεκριμένα από την Ανδαλουσία και γρήγορα έγινε αγαπητή σε όλο τον κόσμο. Η σούπα γκασπάτσο αποτελεί ιδανική επιλογή για όσους θέλουν να απολαύσουν το καλοκαίρι κάτι δροσιστικό, ή ακόμα και παγωμένο, χωρίς περιττές θερμίδες. Χρειαζόμαστε καρπούζι, ντομάτες ώριμες, αγγούρι, κόκκινη πιπεριά, σκόρδο και κρεμμύδι. Αλατοπίπερο και λίγη ρίγανη είναι αρκετά για μπαχαρικά. Τα χτυπάμε τα όλα στο μπλέντερ, βάζουμε το μείγμα στο ψυγείο μέχρι να κρυώσει και μετά από λίγο η σούπα γκασπάτσο είναι έτοιμη.
Smoothie: Στο μπλέντερ, ρίχνουμε 1 ½ κούπα καρπούζι σε κυβάκια, 1 κούπα παγωμένες φράουλες, μισή παγωμένη μπανάνα, χυμό από 1 λάιμ και ½ έως ¾ της κούπας γάλα πλήρες. Χτυπάμε καλά ώσπου να γίνει απαλό, προσθέτοντας υλικά ανάλογα με την υφή που θέλουμε.
Δροσερή σος με καρπούζι: Μπορούμε να φτιάξουμε μια γλυκιά ή γλυκόξινη σάλτσα για το κρέας βάζοντας στο μπλέντερ καρπούζι, blueberries, τοματίνια, μαϊντανό και λίγο λεμόνι ή λάιμ. Εναλλακτικά περνάμε ένα αγγούρι είτε από τον τρίφτη για να βγει πολύ λεπτές φέτες, είτε από το εξάρτημα που φτιάχνουμε “μακαρόνια” από λαχανικά. Κόβουμε καρπούζι μέσα και αναμειγνύουμε με γιαούρτι στο οποίο έχουμε προσθέσει σκόνη τσίλι και λίγο χυμό από λάιμ.
Καρπούζι στο γκριλ: Το καρπούζι που έχει ψηθεί για λίγα λεπτά στο γκριλ είναι ακόμα πιο γλυκό, και μυρίζει υπέροχα. Κόβουμε το καρπούζι σε τεταρτημόρια κι αφαιρούμε τη φλούδα, περιχύνουμε τις φέτες με ελαιόλαδο και αλατοπίπερο. Βάζουμε τις φέτες στο γκριλ για 1 λεπτό από κάθε πλευρά, ώσπου να κάνουν γραμμές. Σερβίρουμε σε πιατέλα, αφού βάλουμε επάνω τους λίγο ροκφόρ, μία λωρίδα προσούτο και λίγο φρέσκο βασιλικό και περιχύνουμε με ξίδι βαλσάμικο.
Με όποιον τρόπο και αν δοκιμάσουμε να απολαύσουμε το καρπούζι μας φέτος το καλοκαίρι, ένα είναι το σίγουρο, ότι θα συνεχίσει να γεμίζει πάντα τα καλοκαίρια μας με γλύκα και δροσιά.