Συνέπειες του «fast food» στη παιδική υγεία
Όταν μιλάμε για «fast food» αναφερόμαστε σε τρόφιμα που παρασκευάζονται και σερβίρονται πολύ γρήγορα, ικανοποιώντας μας το αίσθημα της πείνας επίσης πολύ γρήγορα. Στο μυαλό μας, όταν ακούμε «fast food», έρχονται τρόφιμα όπως τηγανητές πατάτες, χάμπουργκερ, πίτσες, σουβλάκια και άλλα. Τρόφιμα με πολλές θερμίδες, λιπαρά, κορεσμένα λιπαρά, ζάχαρη και αλάτι. Η παχυσαρκία, αν και σημαντικός, δεν είναι ο μόνος παράγοντας που απειλεί την υγεία των παιδιών από την κατανάλωση τέτοιων τροφίμων. Μέσω των συστατικών που περιέχουν, συμβάλλουν στην εμφάνιση νοσημάτων όπως ο σακχαρώδης διαβήτης τύπου ΙΙ, η υπέρταση και υπερλιπιδαιμίες. Καθώς, λοιπόν, τέτοιου είδους τρόφιμα μπορούν να προκαλέσουν αρκετά προβλήματα στην υγεία των παιδιών(και όχι μόνο), κατανοούμε ότι η κατανάλωσή τους θα πρέπει να γίνεται με μέτρο ή και να αποφεύγεται.
Το «fast food» είναι πολύ ελκυστικό στα περισσότερα παιδιά, λόγω της γεύσης του, της χαμηλότερης τιμής και της ευκολίας παρασκευής του. Συνήθως τα παιδιά δεν κατανοούν γιατί αυτού του είδους τα τρόφιμα επηρεάζουν αρνητικά την υγεία τους και έτσι γίνεται αρκετά εθιστική αυτού του τύπου η διατροφή, για αυτά. Όπως αναφέραμε και πιο πάνω, η συχνή κατανάλωση «fast food» οδηγεί σε μακροχρόνια προβλήματα υγείας, όπως παχυσαρκία μαζί με συναισθηματικά προβλήματα και χαμηλή αυτοεκτίμηση, καθώς και χρόνιες νόσους μελλοντικά.
Ένα γεύμα «fast food» μπορεί να προσθέσει από 160 έως και 510 επιπλέον θερμίδες στην ημερήσια θερμιδική πρόσληψη των εφήβων και των μικρότερων παιδιών, αντίστοιχα. Μπορεί να οδηγήσει σε έλλειψη βιταμινών, όπως A και C, και μετάλλων, όπως μαγνήσιο και ασβέστιο, να οδηγήσει σε εμφάνιση παθήσεων έλλειψης και οστεοπόρωση, καθώς και προβλημάτων στα δόντια λόγω της ζάχαρης. Η παρουσία επικίνδυνων χρωστικών και/ή ανθυγιεινών τρανς λιπαρών στο «fast food», συχνά περιπλέκει περισσότερο το θέμα.
Ας δούμε όμως με ποιους τρόπους το «fast food» βλάπτει την υγεία των παιδιών.
Δυσκοιλιότητα: Μεγάλη πρόσληψη θερμίδων, λιπαρών, σακχάρων και άλλων υδατανθράκων σε πολλά γεύματα, αλλάζει τις διατροφικές επιθυμίες των παιδιών και καθιστά λιγότερο πιθανό να τρώνε ίνες, φρούτα, λαχανικά και γάλα. Αυτό μπορεί να οδηγήσει σε μεγαλύτερες πιθανότητες εμφάνισης δυσκοιλιότητας.
Εθισμός: Η μεγάλη κατανάλωση «fast food» στην παιδική ηλικία καθιστά δύσκολη την ισορροπημένη διατροφή αργότερα, στην εφηβική και την ενήλικη ζωή, ακόμα και αν σχετικά ιατρικά προβλήματα είναι παρόντα, καθώς οι παιδικές διατροφικές συνήθειες σταθεροποιούνται έως την ενήλικη ζωή.
Κακή επίδοση στα μαθήματα: Το «fast food» σχετίζεται με τις σχολικές επιδόσεις, καθώς η υψηλή περιεκτικότητά του σε κορεσμένο λίπος, ζάχαρη και αλάτι επηρεάζει αρνητικά τη γνωσιακή λειτουργία και τις ικανότητες μάθησης μπορεί να οδηγήσει σε κακές επιδόσεις. Διακυμάνσεις στο σάκχαρο των παιδιών, μπορούν επίσης να οδηγήσουν σε διακυμάνσεις διάθεσης και έλλειψη εγρήγορσης, καθώς και μειωμένη συμμετοχή στην τάξη.
Aτοπικά νοσήματα: Κατανάλωση «fast food» περισσότερο από 3 φορές την εβδομάδα, συνδέεται με μεγαλύτερες πιθανότητες εμφάνισης ατοπικών νοσημάτων, όπως το άσθμα, το έκζεμα ή η ρινίτιδα. Η κατανάλωση «fast food» 4-6 φορές την εβδομάδα οδηγεί σε μειωμένες ικανότητες στα μαθηματικά και την ανάγνωση σε σύγκριση με παιδιά που καταναλώνουν λιγότερο «fast food».
Διαταραχές ύπνου: Αναψυκτικά τύπου κόλα, περιέχουν συνήθως καφεΐνη, η οποία μπορεί να οδηγήσει σε υπερένταση και αϋπνία τα παιδιά, διαταράσσοντας έτσι τον φυσιολογικό κύκλο ύπνου/ ξυπνήματος.
Μειωμένη διάθεση και ενέργεια: Το «fast food» μπορεί να οδηγήσει σε μειωμένη διάθεση για συμμετοχή σε εξωσχολικές δραστηριότητες. Η έλλειψη σωματικής δραστηριότητας δεν κρατά μόνο εκτός των ομάδων τα παιδιά αλλά βλάπτει και τη σωματική και ψυχική τους υγεία.
Kατάθλιψη: Η παχυσαρκία πολλές φορές μπορεί να οδηγήσει σε χαμηλότερη αυτοεκτίμηση, αλλά ακόμα και σε κατάθλιψη. Παιδιά που καταναλώνουν συστηματικά «fast food» αντιμετωπίζουν κίνδυνο εμφάνισης κατάθλιψης, ακόμα και χωρίς να είναι παχύσαρκα. Η κατάθλιψη με τη σειρά της επηρεάζει παραμέτρους ανάπτυξης, τις σχολικές επιδόσεις και τις κοινωνικές τους σχέσεις.
Υπερδραστηριότητα: Τα απαραίτητα λιπαρά οξέα, τυπικά λείπουν από το «fast food». Απαραίτητα λιπαρά οξέα, λογίζονται τα ωμέγα-3 και ωμέγα-6 πολυακόρεστα λιπαρά, που δεν μπορούμε να παράγουμε στον οργανισμό μας, αλλά πρέπει να τα προσλάβουμε μέσω των τροφών. Τα απαραίτητα λιπαρά οξέα, συμβάλλουν στην διεκπεραίωση διάφορων λειτουργιών του οργανισμού μας, όπως μεταξύ άλλων, η κατασκευή υγιών κυτταρικών τοιχωμάτων και η παραγωγή ουσιών αντίστοιχων των ορμονών. Η έλλειψη τέτοιων θρεπτικών συστατικών συνδέεται με αυξημένη αντικοινωνική συμπεριφορά και ίσως υπερδραστηριότητα.
Κλείνοντας, κατανοώντας το πλήθος των παραγόντων που επηρεάζουν τις διατροφικές επιλογές των παιδιών αλλά και τις συνέπειες αυτών των επιλογών, καταλαβαίνουμε ότι είναι απαραίτητο να αφυπνιστούμε και να δράσουμε προκειμένου να τα προστατεύσουμε από το «fast food», καθώς δεν είναι ωφέλιμη μια τέτοιου τύπου διατροφή για αυτά και μπορεί να τα βλάψει.