Αγγούρι, ποια είναι η θρεπτική του αξία και ποια τα οφέλη του στην υγεία μας
Πολύ λίγες τροφές είναι τόσο δροσερές όσο το αγγούρι. Μπορούμε να το καταναλώσουμε φρέσκο ή ως πίκλα. Το αγγούρι ανήκει στην οικογένεια των κολοκυνθοειδών(Cucurbitaceae) όπως το πεπόνι, το καρπούζι και το κολοκύθι. Ο καρπός του προέρχεται από το αναρριχώμενο φυτό της αγγουριάς Cucumis sativus ή αλλιώς Σικυός ο ήμερος. Έχει καταγωγή από την Ινδία όπου καλλιεργούνταν εδώ και 3.000 χρόνια πριν, ενώ στην αρχαία Ελλάδα το συναντάμε κατά τους ρωμαϊκούς χρόνους από όπου διαδόθηκε στη συνέχεια και στην υπόλοιπη Ευρώπη.
Έχει ελάχιστες θερμίδες, πολύ νερό και άλλες θρεπτικές ουσίες όπως φυτικές ίνες, βιταμίνες A, K, C, κάλιο και ασβέστιο. Η κατανάλωση του ωφελεί την υγεία μας καθώς είναι πλούσιο σε αντιοξειδωτικά που μπορούν να προστατεύσουν τα κύτταρα και να μειώσουν τον κίνδυνο χρόνιων νόσων.
Κατατάσσεται στην ομάδα των φρούτων και όχι στην ομάδα των λαχανικών όπως πολλοί πιστεύουν. Σε όποια ομάδα τροφίμων και αν το κατατάσσουμε όμως, το αγγούρι είναι «θαυματουργός» καρπός και έχει πολλά οφέλη όταν το καταναλώνουμε καθημερινά στο διαιτολόγιο μας. Αποτελεί ένα τρόφιμο που μας αποδίδει μόλις 15 θερμίδες ανά 100γρ ή διαφορετικά ένα αγγούρι με βάρος περίπου 300γρ μας αποδίδει μόλις 45 θερμίδες.
Ας δούμε όμως ποια οφέλη έχει η κατανάλωση του για την υγεία μας.
Ενυδάτωση: Η καθημερινή κατανάλωση νερού είναι πολύ σημαντική για την υγεία μας καθώς το σώμα μας δεν μπορεί να λειτουργήσει χωρίς αυτό. Το νερό βοηθά στην πέψη, τον πόνο των αρθρώσεων, τη νεφρική λειτουργία, τη μνήμη και την αντίληψη, ενώ ρυθμίζει και τη θερμοκρασία του σώματος μας. Το αγγούρι λοιπόν αποτελεί μια εξαιρετική επιλογή για την ενυδάτωση μας καθώς περιέχει περισσότερο από 96% νερό.
Υγεία οστών: Η υψηλή περιεκτικότητα του αγγουριού σε βιταμίνη K, είναι αυτή που ωφελεί και την υγεία των οστών μας. Η επαρκής ποσότητα βιταμίνης Κ μειώνει τον κίνδυνο καταγμάτων και προάγει μια υγιή οστική μάζα. Σε περίπτωση χαμηλής οστικής πυκνότητας αυξάνεται ο κίνδυνος οστεοπόρωσης. Ο συνδυασμός βιταμίνης K και ασβεστίου στο αγγούρι έχει για εμάς πρόσθετα οφέλη για την υγεία των οστών μας, μιας και βοηθά να απορροφήσουμε το ασβέστιο και άλλες αναγκαίες θρεπτικές ουσίες για να χτίσουμε και να διατηρήσουμε ισχυρά οστά.
Συμβάλλει στην υγεία του εντέρου: Tο νερό που περιέχει το αγγούρι βοηθά φυσικά την πέψη, δηλαδή βοηθά τον οργανισμό μας να διασπάσει την τροφή και να απορροφήσει τις θρεπτικές ουσίες. Επίσης οι φυτικές ίνες που περιέχει ρυθμίζουν τις κινήσεις του εντέρου μας και αποφεύγουμε έτσι τη δυσκοιλιότητα. Η μεγαλύτερη ποσότητα φυτικών ινών υπάρχει στη φλούδα του. Οπότε προτιμάμε να πλύνουμε καλά το αγγούρι και να μην το ξεφλουδίσουμε. Ωφελούμαστε έτσι όχι μόνο από τις επιπλέον φυτικές ίνες αλλά και από αρκετές βιταμίνες και ανόργανα στοιχεία που υπάρχουν εκεί.
Συμβάλλει στον έλεγχο του σακχάρου: Το αγγούρι ως σνακ ωφελεί ιδιαίτερα τους παχύσαρκους μιας και η παχυσαρκία αποτελεί την κύρια αιτία κινδύνου για σακχαρώδη διαβήτη τύπου ΙΙ. Έχει ελάχιστες θερμίδες, υδατάνθρακες και σάκχαρα. Το νερό και οι φυτικές ίνες που περιέχει μπορούν να μας κρατήσουν χορτάτους για περισσότερη ώρα. Το αγγούρι ωφελεί και όσους ήδη πάσχουν από σακχαρώδη διαβήτη. Έχει χαμηλό γλυκαιμικό δείκτη, που σημαίνει ότι επιδρά λιγότερο στα σάκχαρα σε σχέση με τροφές υψηλού γλυκαιμικού δείκτη, καθιστώντας το μια άκρως υγιεινή επιλογή για τη διατροφή μας. Έρευνες, επίσης δείχνουν ότι τα αντιοξειδωτικά που περιέχει μπορούν να συμβάλλουν στην επιβράδυνση της εξέλιξης του διαβήτη και στη μείωση των επιπλοκών που συνδέονται με αυτόν.
Προστασία από τον καρκίνο: Τα αγγούρια περιέχουν υψηλές ποσότητες Cucurbitacin B (CuB), μιας φυτικής ουσίας που κερδίζει την προσοχή μας για την επίδραση που εμφανίζει ενάντια στα καρκινικά κύτταρα. Μελέτη επισημαίνει ότι η CuB θα μπορούσε να είναι χρήσιμη στην καταπολέμηση του καρκίνου στο ήπαρ, το μαστό, τους πνεύμονες και τον προστάτη. Δείχνει ότι ενδεχομένως συμβάλλει στο σταμάτημα της ανάπτυξης του καρκίνου και πιθανόν καταστρέφει τα καρκινικά κύτταρα. Η φλούδα του αγγουριού τέλος, βοηθά στην πρόληψη του καρκίνου, καθώς είναι καλή πηγή φυτικών ινών που βοηθούν στη μείωση της δυσκοιλιότητας και προστατεύουν από τον καρκίνο του παχέος εντέρου.
Προάγει την υγεία της καρδιάς: Η υψηλή περιεκτικότητα του αγγουριού σε καλίο και η χαμηλή του περιεκτικότητα σε νάτριο είναι ωφέλιμη για την αρτηριακή μας πίεση. Εκτός από τη μείωση των επιπέδων της πίεσης, η ουσία CuB(Cucurbitacin B) προστατεύει την καρδιά μας καταπολεμώντας την αρτηριοσκλήρυνση. Επίσης οι φυτικές του ίνες συμβάλλουν στη μείωση των επιπέδων χοληστερόλης στο αίμα μας. Έρευνες έχουν δείξει ότι οι φυτικές ίνες, μπορούν επίσης να μειώσουν τον κίνδυνο καρδιοπάθειας.
Λειτουργία του εγκεφάλου: Η φισετίνη, ένα αντιοξειδωτικό συστατικό που συναντάμε στο αγγούρι και που ανήκει στην οικογένεια των φλαβονοειδών, φαίνεται να παίζει σημαντικό ρόλο στην ομαλή λειτουργία του εγκεφάλου μας. Η φισετίνη βελτιώνει τη μνήμη και αναστέλλει την έκπτωση των εγκεφαλικών νευρώνων, που είναι συνεπεία της γήρανσης του οργανισμού.
Αντιοξειδωτική δράση: Από τα πιο σημαντικά θρεπτικά συστατικά που συναντάμε σε υψηλές συγκεντρώσεις στο αγγούρι είναι αντιοξειδωτικές ουσίες, όπως η βιταμίνη C και το β-καροτένιο. Τα αντιοξειδωτικά εμποδίζουν την οξείδωση στον οργανισμό μας και επομένως το σχηματισμό ελευθέρων ριζών. Καταλαβαίνουμε τον σημαντικό ρόλο των αντιοξειδωτικών στον οργανισμό μας αν σκεφτούμε ότι το οξειδωτικό στρες που προκαλείται από τη συγκέντρωση ελευθέρων ριζών σε αυτόν, σχετίζεται άμεσα με την καρδιαγγειακή νόσο, τον καρκίνο, την υγεία των πνευμόνων και πολλές αυτοάνοσες νόσους. Εκτός από τις αντιοξειδωτικές βιταμίνες που αναφέραμε ότι έχει το αγγούρι, έχει επίσης πολλά φλαβονοειδή, όπως η κουερσετίνη, η απιγενίνη, η λουτεολίνη και η καμπφερόλη αλλά και τανίνες που διαδραματίζουν επίσης σημαντικό ρόλο έναντι των βλαβερών ελευθέρων ριζών. Παραδείγματος χάριν, η κουερσετίνη είναι ένα αντιοξειδωτικό που πολλοί πιστεύουν ότι αποτρέπει την απελευθέρωση ισταμίνης και έτσι τα τρόφιμα που την περιέχουν θεωρούνται «φυσικά αντιισταμινικά». Η καμπφερόλη επίσης θεωρείται ότι μπορεί να μας βοηθήσει στην καταπολέμηση του καρκίνου και να μειώσει τον κίνδυνο χρόνιων ασθενειών, συμπεριλαμβανομένων των καρδιαγγειακών παθήσεων.