Μαρούλι, ένα σημαντικό λαχανικό για την υγεία μας
Το μαρούλι είναι φυλλώδες λαχανικό και μια από τις πιο γνωστές ανά τον κόσμο σαλάτες. Καλλιεργείται από τους Ρωμαϊκούς χρόνους και έχει προέλευση από την Ασία. Τα είδη του είναι πολλά και όλα μοιράζονται την επιστημονική ονομασία Lactuca sativa(Λακτούκη η ήμερος).
Υπάρχουν πάρα πολλές ποικιλίες μαρουλιού που μπορούν να διακριθούν σε 4 βοτανικές ποικιλίες.
- Ο φυλλώδης τύπος, στον οποίο τα φύλλα σχηματίζονται σαν ρόδα και δεν έχουν κεφαλή. Φύονται κατά δεκάδες και ανανεώνονται όταν τα πρώτα φύλλα κοπούν. Είναι κατσαρά ή μοιάζουν με της βελανιδιάς. Το χρώμα τους είναι πράσινο, ανοιχτό πράσινο ή και κόκκινο. Στον τύπο αυτό ανήκουν οι ποικιλίες σαλάτες Νεαπόλεως, αντιδομάρουλα και τα κοινά μαρούλια.
- Ο κεφαλωτός τύπος, με παχιά, μαλακά φύλλα που σχηματίζουν μία συμπαγή κεφαλή. Οι ποικιλίες εδώ είναι τα κόκκινα κλειστά μαρούλια, τα οποία είναι πλουσιότερα σε φαινολικές ουσίες, όπως τα Μπατάβια, τα Σαλαμάνδρα, τα Νιού Γιορκ Ιμπέριαλ και άλλα.
- Ο τύπος μαρουλιού-σπαραγγιού με στενά φύλλα και παχύ σαρκώδη βλαστό. Οι ποικιλίες του καλλιεργούνται στην Ασία κυρίως για τους βλαστούς τους.
- Ο τύπος ρωμάνα με λεία σκληρά και ανορθωμένα φύλλα που σχηματίζουν ψηλή κεφαλή. Έχουν πολύ λεπτή γεύση και η υφή τους είναι τραγανή, είναι πλούσια σε φυλλικό οξύ και εδώ συναντάμε τις ποικιλίες Σκουροπράσινο, λευκό Παρισιού και Κωνσταντινούπολης.
Πολλές είναι οι έρευνες που επιβεβαιώνουν ότι το μαρούλι μαζί με όλες τις ποικιλίες του έχουν τα υψηλότερα ποσοστά κατανάλωσης στον κόσμο. Η συνολική παραγωγή του ξεπερνάει τους 25 εκατομμύρια τόνους κάθε χρόνο. Η γεύση του είναι ελαφριά και αυτός είναι και ο λόγος που το μεγαλύτερο ποσοστό των ανθρώπων το καταναλώνει με ευκολία. Καλλιεργείται τους περισσότερους μήνες του χρόνου(στην Ελλάδα καλλιεργείται από το φθινόπωρο μέχρι την άνοιξη, και το καλοκαίρι σε ψυχρότερα κλίματα) και δεν ευδοκιμεί τους ζεστούς μήνες του καλοκαιριού.
Το μαρούλι είναι ασφαλές για τους περισσότερους, δεν αποτελεί κοινό αλλεργιογόνο και επειδή μας αποδίδει λίγες θερμίδες μπορούμε να το καταναλώνουμε ελεύθερα. Αν και είναι γνωστό για τη χρήση του στη σαλάτα, μπορούμε να το καταναλώσουμε με άλλους τρόπους, όπως σε :
- Σάντουιτς
- Spring rolls
- Πιάτα με ρύζι
- Τάκος
- Smoothies.
Η θρεπτική του αξία είναι αρκετά σημαντική μιας και περιέχει αρκετά θρεπτικά συστατικά, όπως :
Φυτικές ίνες, που προλαμβάνουν και ανακουφίζουν από τη δυσκοιλιότητα.
Σίδηρο, που είναι απαραίτητος για την ανάπτυξη του σώματος και τη μεταφορά του οξυγόνου.
Φυλλικό οξύ, που συμμετέχει στην αντιγραφή και επισκευή του DNA μας, προστατεύοντας μας με αυτό τον τρόπο από την ανάπτυξη διαφόρων μορφών καρκίνου.
Βιταμίνη C, που είναι απαραίτητη στην διαδικασία επούλωσης και στον σχηματισμό αιμοφόρων αγγείων, χόνδρου, μυϊκής μάζας και κολλαγόνου.
Βιταμίνη Α, που παίζει ρόλο στην υγεία των ματιών. Η βιταμίνη Α μπορεί να μειώσει τον κίνδυνο ενός ανθρώπου για καταρράκτη και βοηθά στην πρόληψη της εκφύλισης ωχράς κηλίδας.
Βιταμίνη Κ, η οποία συμβάλλει στην ενίσχυση των οστών, καθώς κατανάλωση επαρκών ποσοτήτων της μπορεί να μειώσει τον κίνδυνο κατάγματος.
Σε μικρότερες ποσότητες περιέχει συστατικά όπως το μαγνήσιο, ο φώσφορος, το κάλιο, το νάτριο, το ασβέστιο, τα αντιοξειδωτικά και τα καροτενοειδή τα οποία προστατεύουν τα κύτταρα μας και το σώμα μας από τον καρκίνο.
Διαδραματίζει σημαντικό ρόλο σε διάφορες διεργασίες στον οργανισμό μας και ανάλογα με τα θρεπτικά του συστατικά που περιέχει μπορεί να συμβάλλει στον σχηματισμό κολλαγόνου, στη μείωση των επιπέδων χοληστερόλης και στην απορρόφηση ανόργανου σιδήρου. Η πιο σημαντική του δράση είναι ο ενισχυτικός του ρόλος στο ανοσοποιητικό μας σύστημα λόγω της υψηλής του αντιοξειδωτικής δράσης. Το Iceberg είναι το είδος με τη χαμηλότερη ποσότητα θρεπτικών ουσιών. Tα οφέλη του στην υγεία μας προέρχονται κυρίως από το περιεχόμενό του σε βιταμίνες και ποικίλλουν ανάλογα με το είδος μαρουλιών που καταναλώνουμε, με βάση το διατροφικό τους περιεχόμενο.
Πιο αναλυτικά, τα οφέλη που προσφέρει στην υγεία μας η κατανάλωση του είναι:
- Συμβάλλει στη ρύθμιση επιπέδων σακχάρου λόγω των φυτικών ινών που περιέχει, επομένως μειώνει και τις πιθανότητες εμφάνισης σακχαρώδους διαβήτη.
- Συμβάλλει στον περιορισμό της πιθανότητας εμφάνισης διαφόρων μορφών καρκίνου λόγω της περιεκτικότητας του σε φυτικές ίνες.
- Συμβάλλει στον περιορισμό της πιθανότητας εμφάνισης παχυσαρκίας, λόγω του κορεσμού που προκαλεί και του χαμηλού θερμιδικού του φορτίου.
- Συμβάλλει στην ελάττωση της κακής χοληστερίνης η οποία συνήθως οδηγεί σε καρδιαγγειακές παθήσεις και άλλες επικίνδυνες καταστάσεις.
- Συμβάλλει στη βελτίωση της γνωστικής μας λειτουργίας και του ανοσοποιητικού μας συστήματος.
- Συμβάλλει στον περιορισμό των φλεγμονών στο σώμα μας, λόγω των αντιοξειδωτικών που μας παρέχει.
- Συμβάλλει στην προσφορά ελάχιστης ενεργειακής πρόσληψης σε όσους είναι υπέρβαροι ή παχύσαρκοι και πασχίζουν να μειώσουν το βάρος τους.
- Συμβάλλει στον περιορισμό της πιθανότητας εμφάνισης δυσκοιλιότητας, λόγω των φυτικών ινών που μας παρέχει.